ทำเด็กหลอดแก้ว (IVF) และผสมเทียมด้วยการทำอิ๊กซี่ (ICSI)

ความแตกต่างที่สำคัญระหว่าง การทำเด็กหลอดแก้ว (IVF) และวิธี อิ๊คซี่ (ICSI) คือวิธีการที่ตัวอสุจิจะเข้าไปปฏิสนธิกับไข่

สำหรับ IVF นั้นเซลล์ไข่และตัวอสุจิ ถูกนำไปวางผสมกันในจานเพาะเลี้ยง โดยปล่อยให้ตัวอสุจิว่ายเข้ามาผสมกับเซลล์ไข่เองตามธรรมชาติ อสุจิที่แข็งแรงที่สุดเท่านั้นจึงจะสามารถทำการปฏิสนธิกับไข่ได้

สำหรับ ICSI จะคัดเชื้ออสุจิที่แข็งแรงสมบูรณ์เพียงตัวเดียว และใช้เข็มแก้วขนาดเล็ก เจาะเปลือกไข่ ฉีดตัวเชื้อเข้าไปในเซลล์ของไข่โดยตรง ภายใต้กล้องจุลทรรศน์ วิธี ICSI สามารถเพิ่มอัตราการปฏิสนธิให้ผลที่ดีมาก และช่วยลดปัญหาการปฏิสนธิที่ผิดปกติ เช่น การปฏิสนธิจากอสุจิหลายตัวและอสุจิไม่สามารถเจาะเปลือกไข่ ได้เอง เป็นต้น

ขั้นตอนในการทำเด็กหลอดแก้ว (IVF/ICSI)

วันที่ 1-3 ของรอบประจำเดือน แพทย์จะทำอัลตราซาวน์ดูจำนวนฟองไข่ตั้งต้น และเจาะเลือดฮอร์โมน จากนั้นจะให้ยาฉีดการกระตุ้นไข่ ประมาณ 8-10 วัน เพื่อให้ได้เซลล์ไข่จำนวนหลายใบซึ่งมีคุณภาพที่ดีแล้ว เมื่อฟองไข่มีขนาดที่เหมาะสมแพทย์จะทำการเจาะเก็บไข่ออกมา  จากนั้นผู้เชี่ยวชาญด้านการเพาะเลี้ยงตัวอ่อน จะนำไข่เหล่านั้นมาผสมกับอสุจิที่ผ่านการเตรียมและคัดแยกเฉพาะอสุจิที่สมบูรณ์ โดยห้องปฏิบัติการวิเคราะห์อสุจิ จากนั้นนำมาเก็บไว้ใน ตู้สำหรับเลี้ยงตัวอ่อนเพื่อปล่อยให้อสุจิได้ทำการปฏิสนธิกับไข่และทำการตรวจผลการปฏิสนธิหลังจากนั้นประมาณ 16-18 ชั่วโมง และเลี้ยงตัวอ่อนเหล่านั้นไปประมาณ 5-6 วัน

การย้ายตัวอ่อน (Embryo Transfer)

การย้ายตัวอ่อน (ET) ใส่กลับเข้าไปในโพรงมดลูก จะทำหลังจากเก็บเซลล์ไข่และปฏิสนธิกับอสุจิ แล้ว ซึ่งจะสามารถย้ายได้ตั้งแต่ตัวอ่อนระยะวันที่ 3 ถึงวันที่ 5 ซึ่งแบ่งเป็นการย้ายตัวอ่อนรอบสด (Fresh ET) และรอบแช่แข็งได้ (Frozen-thawed ET) โดยการย้ายตัวอ่อนแต่ละแบบ นั้นขึ้นอยู่กับข้อบ่งชี้ทางการแพทย์ในแต่ละราย

การทำเด็กหลอดแก้ว (IVF/ICSI) เหมาะสำหรับ

• ฝ่ายหญิงมีความผิดปกติของท่อนำไข่ที่ตีบหรือตันทั้งสองข้าง
• ฝ่ายหญิงมีภาวะตกไข่ผิดปกติ (PCOS)
• ฝ่ายหญิงมีภาวะเยื่อบุโพรงมดลูกเจริญผิดที่
• คู่สมรสที่มีความผิดปกติทางพันธุกรรม
• ฝ่ายชายมีปัญหาเชื้ออสุจิมีจำนวนน้อยหรือคุณภาพไม่ดี
• ภาวะมีบุตรยากที่ไม่ทราบสาเหตุ

อัตราการตั้งครรภ์ จากวิธีการทำเด็กหลอดแก้ว (IVF/ICSI)

โดยทั่วไปแล้วอัตราความสำเร็จของวิธีการทำเด็กหลอดแก้ว (IVF/ICSI) จะค่อนข้างสูง อยู่ที่ 40-60% โดยอัตราการประสบความสำเร็จ จะขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง ได้แก่

• อายุของฝ่ายหญิง
• คุณภาพของเซลล์ไข่และอสุจิ
• คุณภาพของตัวอ่อน และความผิดปกติของโครโมโซมของตัวอ่อน
• ความหนาของเยื่อบุโพรงมดลูกในวันที่ใส่ตัวอ่อน
• ความผิดปกติของมดลูก และเยื่อบุโพรงมดลูก

Intracytoplasmic sperm injection (ICSI) คือ เป็นกระบวนการปฏิสนธินอกร่างกาย ซึ่งเป็นเทคโนโลยีทางการแพทย์สำหรับผู้มีบุตรยาก  โดยจะคัดเชื้ออสุจิที่สมบูรณ์แข็งแรง 1ตัวฉีดเข้าไปในเซลล์ไข่ 1 ใบเพื่อให้เกิดการปฏิสนธิ

ข้อบ่งชี้ในการทำ ICSI

1.ฝ่ายชายที่มีปริมาณอสุจิน้อยกว่าปกติ ไม่เพียงพอทีจะทำ IUI หรือ IVF

2.ฝ่ายชายที่มีปัญหาอสุจิเคลื่อนไหวน้อยกว่าปกติ

3.ฝ่ายชายที่มีอสุจิมีรูปร่างผิดปกติ < 4 %

4.ฝ่ายชายที่มีปัญหาอสุจิไม่สามารถเจาะเปลือกไข่เพื่อให้เกิดการปฎิสนธิได้

5..ในรายที่ต้องเก็บอสุจิจากการผ่าตัด (Surgical sperm retrieved) เช่นคนไข้ที่ทำหมัน

6.ในรายที่ฝ่ายหญิงแช่แข็งไข่ไว้

7.คู่สมรสที่ต้องการตรวจคัดกรองโรคทางพันธุกรรมด้วยวิธี NGS

ประโยชน์ของการทำ ICSI

1.ช่วยเพิ่มอัตราการปฏิสนธิ 70-85 % ทำให้ได้ตัวอ่อนมากขึ้น

2.ช่วยเพิ่มโอกาสให้เกิดการตั้งครรภ์สูงขึ้น โดยเฉพาะในกลุ่มเสี่ยงผู้ที่มีภาวะมีบุตรยาก อายุเฉลี่ยที่ 35 ปีขึ้นไป

3.ในกรณีที่ทำ ICSI และมีการผสมกันแล้วได้ตัวอ่อนหลายตัว มีตัวอ่อนเหลือสามารถเก็บไว้ทำครั้งต่อไปได้ โดยไม่ต้องกลับมาเริ่มขั้นตอนกระตุ้นไข่เก็บไข่ใหม่ หากคนไข้พร้อมมีลูกคนต่อไปเมื่อไหร่สามารถกลับมาทำได้เรื่อยๆ

4.เป็นวิธีการรักษาภาวะมีบุตรยาก ที่มีโอกาสตั้งครรภ์สำเร็จสูงที่สุด เมื่อเทียบกับวิธีการรักษาอื่นๆ